İstatistik Kurumu”nun verilerine göre 2000 yılında 500 bin olan LPG”li araç sayısı 2 milyona dayandı. Her gün ortalama 800 araca otogaz takılıyor. Lüks araç sahipleri bile yakıt sistemini değiştiriyor. 110 bin Euro”luk BMW aracına LPG taktıran Hüseyin Çelik, “Herkesin bütçesini gözetmesi gerekir.” diyor.
LPG de ham petrolün rafinerilerde arıtılmasından elde ediliyor. Petrolün damıtılması ile elde edilen sıvılaştırılmış gaz sudan arıtılıp, içerdiği kükürt miktarı standartlara uygun sınıra düşürülüyor. Türkiye”de kullanıma sunulan LPG, yüzde 70 bütan, yüzde 30 propan”dan oluşuyor. Otogazı doğalgazdan elde etmek de mümkün. Önceleri mutfak tüplerinde kullanılan dökme gaz 1990″lardan itibaren arabalarda da kullanılmaya başlandı. Benzine nazaran 3 kat daha ucuz olması birden yayılmasında etkili oldu. Yakın zamanda geliştirilen “sıralı sistem” cihazlar sayesinde otogazın son model araçlarda da performans kaybı olmadan kullanılması imkanı sağlandı. İstatistik Kurumu verilerine göre 2004″te 818 bine çıkan LPG dönüşüm sayısı, 2005″te ise büyük bir sıçrayışla 1 milyon 297 bine yükseldi. Geçen yıl 1,5 milyonu aştı. Bu yıl sonuna kadar da 2 milyonu geçmesi bekleniyor.
Dünyada da LPG”ye büyük bir yöneliş var. İngiltere”de kraliyet sarayının araçlarında bile sıvılaştırılmış gaz kullanılıyor. Avrupa çevreci özelliğinden dolayı otogaz kullanımını teşvik ederken, petrol kaynakları olmayan ülkelerde motorlu araçlar hızla gazlı sisteme dönüştürülüyor. Bu ülkelerin başında G.Kore ve Japonya geliyor. Dünya LPG Birliği”nin verilerine göre liderlik yüzde 22″lik oranla Güney Kore”de. Bu ülkeyi yüzde 9″la Japonya izliyor. Üçüncü sırada ise yüzde 8″le Türkiye var. Otogaz Montajcılar Derneği”nin verilerine göre LPG dönüşümü yapan otogaz istasyonu sayısı 5 bini buldu. Bunların kayıtlı ve ruhsatlı olanların sayısı ise 600 civarında.
Türkiye”nin en büyük otogaz LPG sistemleri üreticisi Atiker”in Genel Müdürü Ömer Atiker, araçlarda LPG kullanılmaya başlanan ilk yıllarda her ilde birkaç tane firma olduğunu, ancak şu anda bu firmaların sayısının 12″ye düştüğünü söylüyor. Atiker, “LPG ilk kullanılmaya başlandığında çok büyük bir pazar oluştu. Herkes bundan pay almak istedi. Ama sonradan getirilen vergiler merdivenaltı işletmelerin kapanmasına vesile oldu. Kalanlar arasında da kaliteli iş yapan 3 firma var.” diyor. Standart dışı üretilen otogaz tanklarının kullanılması, dönüşümün standartlara uygun olarak yapılmaması ve tankların ağzına kadar doldurulmasının tehlike oluşturduğunu belirten Atiker, “LPG tanklarının en fazla yüzde 80″inin doldurulması gerekir.” tavsiyesinde bulunuyor. Otogaz dönüşümü yapabilmek için Sanayi Bakanlığı, TSE ve ilgili kurumlardan yeterlilik belgeleri ve sertifika alınması gerekiyor.
Lüks araçlarda yaygınlaşmaya başladı
Son birkaç yıl içerisinde Türkiye”de de değeri 100-150 bin Euro arasında değişen BMW, Mercedes, Lincoln, Jaguar, Range Rower gibi lüks araç kullanıcıları da LPG taktırmaya başladı. Tüm Oto Gaz Montajcılar Derneği Başkanı Asım Şafak, her gün ortalama 800 aracın otogaz taktırdığını ifade ederek, “Dönüşüm cihazlarının son teknolojiye uygun üretilmeye başlanmasının ardından lüks araç sahiplerinden gelen talepler de arttı. Artık daha sık LPG”li son model cip ve lüks arabalar görmeye başladık. Sadece İstanbul”da her ay 4 bine yakın araca LPG takılıyor. Sayı, Türkiye genelinde yıllık 300 bini buluyor.” bilgisini veriyor. Lüks araç sahipleri de yeni sistem otogaz cihazlarından memnun. 110 bin Euro”luk BMW 5.30 marka aracına LPG taktıran Hüseyin Çelik, “Türkiye”de “lüks araçlara LPG taktırılamaz” gibi yanlış bir kanaat var. Oysa herkesin bütçesini gözetmesi gerekir.” ifadelerini kullanıyor.
Otodoğalgaz İstasyonları Derneği Başkanı Tarık Kandemir, Avrupa”da hem çevre kirliliğini engellemek, hem de daha ucuz bir yakıt olduğu için tercih edilen LPG”nin Türkiye”de sadece ucuz olduğu için talep gördüğünü, oysa çevre faktörü dolayısıyla teşvik edilmesi gerektiğini ifade ediyor. Son yıllarda özellikle ciplerin otogaza yöneldiğini aktaran Kandemir, “Enjeksiyonlu araçlar için geliştirilen sıralı sistem, LPG”nin lüks araçlarda verimli şekilde kullanılmasını sağlıyor. Hiç kimse daha ucuz bir yakıt varken pahalısını kullanmak istemez. Şu anda otogaz, benzinden yarı yarıya ucuz. Doğalgaz ise benzinin üçte bir fiyatında. Ancak Türkiye”de henüz doğalgaz depolama tesisleri olmadığı için insanlar LPG”ye yöneliyor.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Hem ucuz, hem motoru koruyor hem de çevreci
Benzinle çalışan motoru LPG”liye çevirmenin maliyeti bin 500 ila 2 bin 500 YTL arasında değişiyor. İşlem en çok 1 gün alıyor. 1,6 litre motorlu bir otomobil 100 kilometrede 28,8 YTL”lik benzin yakarken, aynı mesafe için tüketilen LPG”nin tutarı ise 15 yeni lirada kalıyor. Otogazın, ucuzluğu dışında da faydaları var. Normal ve süper benzine oranla daha yüksek oktan sayısına sahip olduğundan motordaki yanma daha düzenli olur, verim artar. Karbüratöre ve enjektöre gaz halinde geldiğinden motor daha sessiz ve titreşimsiz çalışır. Asit ve karbon artığı bırakmadığından motorun ömrü uzuyor ve daima rahat çalışıyor. LPG kullanan araçlar atmosfere daha az miktarda zararlı gaz bırakıyor. Bu da solunacak daha temiz bir hava ve daha yeşil bir çevre demek.
